In de meer dan 2 jaar dat ik al post over leiderschap heb ik steeds 1 onderwerp expres vermeden: toxisch leiderschap. Langs de ene kant uit respect en diplomatie, lands de andere kant uit mijn patroon van mezelf kleinhouden en mijn waarheid niet spreken. Vandaag voel ik dat het tijd is om dat patroon te doorbreken en om op een respectvolle en diplomatische manier over toxisch leiderschap te schrijven.
Ik heb een mooie carrière achter de rug waarbij ik met ongelooflijk veel inspirerende topleiders heb mogen werken. Mensen waar ik nog steeds naar opkijk, in mijn hart draag en ongelooflijk dankbaar ben voor alles wat ze me geleerd hebben, ook over toxisch leiderschapsgedrag.
Ik denk dat dat de belangrijkste les is, dat het gaat over gedrag, toxisch gedrag. Dat er niet zoiets is als een toxische leider versus een bezielde leider maar dat het gaat over toxisch leiderschapsgedrag versus bezield leiderschapsgedrag.
Ik heb gewerkt met leiders die grote verandering brachten, een heldere, ambitieuze visie hadden, opkwamen voor hun waarden en mensen, krachtig en kordaat waren maar die je ook konden kleineren, minachten en in de grond boren. Sommige leiders zijn manipulatief, oneerlijk, houden je aan het lijntje terwijl ze de job al aan iemand anders beloofd hebben. Sommigen leiders negeren je gewoon, anderen kunnen je uitmaken voor het vuil van het straat. Sommige leiders roepen op je alsof je een hond bent. Sommige leiders verstoppen zich, in hun bureau, onder ‘een paraplu’, achter een masker, soms letterlijk achter een dikke laag make-up. Voornamelijk om niet om te moeten gaan met moeilijke gesprekken. Sommige leiders komen niet voor je op als je ze nodig hebt. Sommigen slagen er niet in om jou te beschermen en sommigen beschermen je juist te veel door je niet de opportuniteiten te geven om te groeien. Sommige leiders kwetsen je (bewust of onbewust) diep met hun woorden of gedrag.
Wat ik heb geleerd is dat topleiders ook maar mensen zijn. Met hun eigen triggers en onzekerheden, hun patronen en aangeleerd gedrag. Niet dat het een excuus is maar het is bevrijdend om ze te zien als mensen met zowel toxisch als bezield leiderschapsgedrag.
Ikzelf heb ook die 2 kanten. Wanneer mijn kinderen me bijvoorbeeld enorm triggeren en over mijn grenzen gaan, dan ga ik na een aantal pogingen van bezield leiderschapsgedrag ook over op schreeuwen. Dat maakt mij een mens en leert ons waar elkaars grenzen zijn. Het leert ons onze gevoelens en grenzen te uitten. Het leert ons hoe we het weer goed kunnen maken en hoe we het de volgende keer anders kunnen aanpakken. Het leert ons groeien.
Word je geconfronteerd met toxisch leiderschapsgedrag? Probeer het dan ook te zien als gedrag. Zoek uit wat jij eruit kan leren: Hoe jij niet wil zijn, waar jij beter je grenzen kan aangeven, wat je kan tolereren en wat niet, welke kernwaarden er bij jou worden geraakt en waarom. Introspection is key.
Merk je dat je zelf toxisch leiderschapsgedrag vertoont, ga dan eens na wat het gedrag triggerde. Waar werden jouw grenzen overschreden? Welke patronen werden geactiveerd (zaken uit je kindertijd, opvoeding of opleiding)? Op welke waarden werd een inbreuk gedaan en is dit een waarde waar je aan wil vasthouden of niet? Ook hier is introspectie de sleutel. Leer uit je gedrag, maak het goed, vergeef jezelf en doe het de volgende keer beter.
Mijn boek gaat niet over toxisch leiderschap maar over de andere kan van het spectrum: bezield en intuïtief leiderschap: leiderschap vanuit een visie, vertrouwen, betrokkenheid, bezieling, altruïstische waarden, rust en intuïtie. Nieuwsgierig naar meer? Check dan mijn boek Intuïtief Leiderschap.
Ik wens je alvast veel inspiratie toe.
